Quản lý và phát triển hệ thống thông tin đại chúng trên địa bàn huyện Thăng Bình – Thực trạng và giải pháp
Huyện Thăng Bình có 22 xã, thị trấn, trong đó có 6 xã ven biển và 2 xã miền núi, hệ thống thông tin đại chúng chủ yếu hiện có 4 hình thức sau: Mạng Internet, truyền hình, báo in và hệ thống đài phát thanh. Theo số liệu điều tra của một đề tài khoa học do Phòng Văn hóa và Thông tin huyện triển khai vừa được Hội đồng khoa học – công nghệ huyện quyết định công nhận, toàn huyện có 3% số hộ có máy tính nối mạng internet, 8% số hộ có tiếp cận thông tin qua mạng internet. 96% số hộ có tivi và có tiếp cận thông tin qua kênh truyền hình. 93% số hộ có điều kiện để nghe đài (có radio hoặc có sóng phát thanh phủ sóng đến tận hộ), 53% số hộ có nghe đài để tiếp cận thông tin. 9% số hộ hiện có báo in để đọc và cũng có 9% số hộ gia đình đang tiếp cận thông tin từ hình thức này.
Cũng theo số liệu điều tra, phỏng vấn của đề tài khoa học này, hiện có 70% số hộ mong muốn có mạng internet để tiếp cận thông tin mà chưa có. 90% số hộ chưa nắm được thời gian phát sóng của các chuyên mục cần tiếp cận thông tin trên sóng truyền hình. 40% số hộ có điều kiện nghe đài phát thanh nhưng họ không tiếp cận thông tin từ kênh này. 30% số hộ đang mong muốn có báo in để đọc mà chưa có. Vậy vấn đề đặt ra hiện nay đối với việc quản lý và phát triển hệ thống thông tin đại chúng trên địa bàn huyện là làm thế nào để đáp ứng nhu cầu của 70% người dân đang mong muốn tiếp cận thông tin qua mạng internet? Định hướng cho người dân tiếp cận được những thông tin cần thiết qua kênh truyền hình. Tăng tỷ lệ người dân tiếp cận thông tin qua hệ thống phát thanh và tạo điều kiện tốt hơn giúp người dân có báo in để đọc.
Để giải quyết những vấn đề trên, trước hết cần phát triển mạng lưới internet rộng khắp trên địa bàn huyện; cán bộ Văn hóa & Thông tin 22 xã, thị trấn phải tích cực tuyên truyền và hướng dẫn cho người dân cách truy cập thông tin qua mạng Internet. Nếu chưa có điều kiện để mua máy tính và kết nối mạng Internet mọi người đều có thể đến các điểm Bưu điện văn hóa xã và các điểm Internet công cộng để tìm kiếm thông tin, những nơi này vốn dành cho mọi người ở mọi lứa tuổi. Làm tốt vấn đề này thì các điểm Bưu điện văn hóa xã và các điểm kinh doanh Internet trên địa bàn huyện sẽ phát huy được khả năng vốn có của nó, là nơi đáp ứng nhu cầu khi mọi người cần đến như: phục vụ cho công việc, tra cứu cập nhật thông tin, mở mang kiến thức, giao lưu, và giải trí cho cả cộng đồng. Phát huy hiệu quả và mở rộng hơn nữa các dự án hỗ trợ người dân tiếp cận thông tin qua mạng Internet đang được triển khai trên địa bàn huyện như: Dự án hỗ trợ người dân ở cơ sở tiếp cận thông tin do tổ chức C&D tài trợ tại 3 xã Bình Nguyên, Bình Hải và Bình Dương; dự án xây dựng điểm truy cập Internet cho nông dân của Hội nông dân huyện Thăng Bình tại 3 xã Bình Tú, Bình Quý và Bình Chánh. Ngoài hai dự án trên, cần xây dựng các điểm truy cập internet công cộng ở 16 xã, thị trấn còn lại phù hợp với tình hình cụ thể ở từng địa phương, đảm bảo đưa vào sử dụng đạt hiệu quả. Bên cạnh đó, cần đề xuất, kêu gọi các chương trình, dự án đầu tư, hỗ trợ trang bị máy tính nối mạng Internet và từng bước phổ cập tin học cho người dân.
Đối với kênh truyền hình, qua kết quả điều tra, có đến 96% số hộ có tivi và họ đã tiếp cận thông tin qua kênh này. Lượng thông tin mà người dân tiếp cận được qua truyền hình chủ yếu thuộc hai nhóm tin tức thời sự và vui chơi giải trí. Hiện nay có đến 90% số hộ mong muốn tiếp cận với nhóm thông tin về kiến thức trồng trọt, chăn nuôi, chăm sóc sức khỏe và 10 % số hộ mong muốn tiếp cận thông tin về chủ trương, chính sách, pháp luật mà chưa biết tìm kiếm những thông tin đó từ đâu. Chúng ta biết rằng những thông tin này được chuyển tải khá nhiều qua kênh truyền hình, người dân chưa tiếp cận được là do họ chưa nắm bắt được thời gian, thời lượng phát sóng. Như vậy để phát huy hiệu quả việc tiếp cận thông tin thông tin của người dân qua kênh truyền hình, cán bộ Thông tin và truyền thông từ huyện đến cơ sở phải nắm được thời gian và thời lượng phát sóng của các nhóm thông tin về kiến thức trồng trọt, chăn nuôi, chăm sóc sức khỏe và chủ trương, chính sách, pháp luật trên các kênh truyền hình để phổ biến thường xuyên đến nhân dân. Làm được điều này sẽ giúp chúng ta giải quyết một phần không nhỏ vấn đề giúp người dân tiếp cận được những loại thông tin mà họ mong muốn.
Về loại hình phát thanh, ưu điểm nổi bật là thông tin nhanh và phạm vi phổ biến rộng. Chính vì vậy con số 40% số hộ có điều kiện để nghe đài nhưng họ không nghe đài là một vấn đề cần khắc phục. Để giải quyết vấn đề này một cách triệt để thì ngành phát thanh từ Trung ương đến địa phương cần phải lưu tâm từ nội dung đến thời gian phát sóng, tuy nhiên với cấp huyện thì chúng ta có thể góp phần nâng tỷ lệ số người nghe đài 4 cấp lên bằng cách tuyên truyền, phổ biến thường xuyên cho người dân về thời gian, thời lượng và lịch phát sóng cụ thể các chương trình của hệ thống đài phát thanh 4 cấp: Trung ương, tỉnh, huyện và cơ sở. Khi người dân biết được thời gian phát sóng của từng chương trình cụ thể chắc chắn tỷ lệ nghe đài 4 cấp sẽ tăng lên, hệ thống phát thanh phát huy được hiệu quả trong việc hỗ trợ người dân tiếp cận thông tin.
Bên cạnh đó, cần tạo điều kiện tốt hơn để người dân tiếp cận thông tin thông qua việc đọc báo: huyện cần hỗ trợ kinh phí để đặt báo phục vụ cho người dân tại 19 điểm bưu điện văn hóa xã trên địa bàn huyện. Hiện nay thư viện huyện vẫn thường xuyên duy trì việc luân chuyển báo đến 19 điểm bưu điện văn hóa xã nhưng chỉ luân chuyển các loại báo đã phục vụ bạn đọc tại thư viện huyện nên tin tức không thể cập nhật kịp thời. Nếu thực hiện được các giải pháp trên, sẽ góp phần đáng kể vào vấn đề quản lý và phát triển hệ thống thông tin đại chúng trên địa bàn huyện, nhằm phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước và kiến thức trên mọi lĩnh vực đến với người dân, từ đó thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, đồng thời giúp nhân dân có được nhiều thông tin, kiến thức để phát triển kinh tế gia đình, chăm sóc sức khỏe, nuôi dạy con cái…nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống.
Tác giả:
Trần Anh Lâm